Badania w warunkach naturalnych nie ingerują w wykonywany ruch w takim stopniu, jak ma to miejsce np. na bieżni mechanicznej. Opisana ingerencja dotyczy zarówno biomechaniki ruchu (bieg w warunkach naturalnych przebiega z dowolną częstotliwością i długością kroku) nie trzeba się dostosowywać do przesuwu taśmy jak ma to miejsce na bieżni mechanicznej. Kolejnym ograniczeniem bieżni mechanicznej jest zdecydowanie większa ingerencja w pracę autonomicznego układu nerwowego, system energetyczny czy choćby termoregulację. Efekt jest taki, że badania w warunkach naturalnych realizowane są mniejszym kosztem fizjologicznym, co u zawodowych biegaczy w bardzo znacznym stopniu determinuje układ wysiłkowych stref tętna.

Dodatkowo poza standardowymi (typowo laboratoryjnymi), stosujemy protokoły badań w  minimalnym stopniu obciążające organizm. Takie testy są maksymalne, ale nie wyczerpujące jak testy typu VitaMaxima. Mierzymy wszystkie parametry, ale minimalnym kosztem (parametry z naszych testów nie odbiegają od wartości maksymalnych z testów laboratoryjnych), bywało tak, że realizowaliśmy test na 1h przed meczem mistrzowskim bez zbytniej ingerencji w zmęczenie z zawodnika.

Co ciekawe, głównym plusem badań wykonanych w warunkach naturalnych (poza aspektami opisanymi w pytaniu powyżej) jest uwzględnienie warunków zewnętrznych w których trenujemy (temperatury, ciśnienia powietrza itp.). I tak np. temperatura jest jednym z głównych czynników wpływających na maksymalny pobór tlenu i strefy tętna. Wg naszych doświadczeń o wiele bardziej opłaca się zrobić nawet proste badania (z zastosowaniem podstawowych pomiarów) na zewnątrz niż na zaawansowanym sprzęcie w laboratorium. I tak badania np. zespołu piłkarskiego wykonane w ciepłym pomieszczeniu w zimie będą nieaplikacyjne w zastosowaniach zewnętrznych (czyli w takich w jakich trenują piłkarze). Wg naszych badań różnice tętna na progach przy dużych różnicach temperatur mogą sięgać nawet 20 uderzeń serca. Reasumując badania w warunkach naturalnych są zdecydowanie bardziej aplikacyjne niż badania laboratoryjne, których głównym celem,  jest realizowane dla celów naukowych, stwierdzenie różnic pomiędzy parametrami w tych samych warunkach.

Oczywiście my również przeprowadzamy badania laboratoryjne, zwłaszcza jak nie ma alternatywnej „naturalnej” możliwości i na ergometrach minimalnie ingerujących w przebieg ruchu jak: cykloergometry, ergometry wioślarskie czy też kajakowe. Jednak jeśli tylko jest taka możliwość wykonujemy badania na zewnątrz nie tylko biegowe, ale też m.in na rowerze, w kajaku, na nartorolkach, wrotkach czy też nartach.

Odpowiedź jest banalna, chodzi oczywiście o pieniądze, wygodę pracy oraz ułatwienie interpretacji badań. Pełnowartościowy sprzęt do badań mobilnych (w  środowisku naturalnym) jest co najmniej dwukrotnie droższy od sprzętu stacjonarnego. Dodatkowo umieszczone w nim sensory zazwyczaj elektrochemiczne podlegają szybkiej degradacji ( w stosunku do dożywotnich(paramagnetycznych) w sprzęcie stacjonarnym) i przez to urządzenia mobilne muszą być częściej serwisowane.

Testy mobilne bez narzuconego protokołu są znacznie trudniejsze w interpretacji i wymagają znacznie większego doświadczenia. Większość testów laboratoryjnych podlega automatycznej interpretacji przez program dedykowany dla urządzeń.

W obecnych czasach powinno być absolutnie nieakceptowalne wykonanie testu w innej formie ruchu niż ten dominujący w naszej dyscyplinie. (czyli np. zrobienie biegaczowi czy piłkarzowi testu na cykloergometrze). 

W takiej aktywności zaangażowane są inne grupy mięśniowe, niż te trenowane przez lata, przez co wyniki są zupełnie przypadkowe i nieaplikacyjne(przez co może być bardzo zaniżona wydolność i wypaczone pomiary nie wspominając o strefach wysiłkowych).

Oczywiście nie. Pomiar mleczanu do określenia stref wysiłkowych to trochę taki relikt epoki, który został w ośrodkach starej daty lub niedysponujących nowoczesnym sprzętem ergospirometrycznym lub nawet dysponujących, ale z problemami interpretacyjnymi. Pomiar mleczanu mocno ingeruje w protokół testu wysiłkowego i zwłaszcza testy biegowe trzeba realizować wtedy w formie przerywanej(pulsacyjnej).

Z audytu badań w innych ośrodkach wiemy, że pomiary mleczanu wykonuje się w testach ergospirometrycznych jako alternatywę w przypadku awarii ergospirometru 🙂

W testach ergospirometrycznych określamy strefy wysiłkowe na podstawie zmian w powietrzu wydychanym. Te zmiany mają znacznie mniejszą bezwładność w stosunku do zmian mleczanu (realizowane wg klucza w tych samych odstępach czasowych bez uwzględnienia choćby masy mięśniowej, która ma wpływ na dyfuzję kwasu mlekowego do krwi a przez to na zmierzony poziom kwasu mlekowego).

Czy zatem pomiar mleczanu jest zupełnie zbędny oczywiście nie, sami stosujemy go w dyscyplinach bazujących na przemianach beztlenowych (jak np. bieg na 400m). Wtedy też wykonujemy pełną gazometrię, aby obserwować zarówno poziom kwasu mlekowego jak i znacznie ważniejsze i rzeczywiście określające zaburzenie homeostazy pH krwi.

Na bazie naszych wieloletnich doświadczeń stworzyliśmy zaawansowany i niezwykle precyzyjny system do badań wysiłkowych SET. Ten zrealizowany na algorytmach sztucznej inteligencji projekt, który tworzyliśmy przez ostatnie 10 lat, umożliwia przeprowadzenie testu wydolnościowego każdemu w dowolnych warunkach jedynie z pulsometrem GPS i niemalże natychmiast uzyskać wyniki lepsze niż po wizycie w profesjonalnym laboratorium.

Standardowe wyniki z badań SET(są znacznie okrojone), ale w niczym nie odbiegają od wyników z badań ergospirometrycznych, protokół podstawowy jest niemal identyczny. Wyniki mimo tego, że kalkulowane przez sztuczną inteligencję odbiegają bardzo nieznacznie od tych zmierzonych ergospirometrem.

System SmartErgoTest, na podstawie wprowadzonych danych: danych ankietowych – antropometrycznych takich jak (wiek, masa ciała i wysokość ciała i innych)  oraz łatwo mierzalnych wartości HR i intensywności pracy (podczas testu terenowego wg opracowanego indywidualnego protokołu), kalkuluje:

• VO2 max,
• VE max,
• optymalną częstość pracy serca wskazaną podczas redukcji tkanki tłuszczowej,
• zakresy tętna oraz prędkości na progach metabolicznych,
• parametry pracy serca m.in. objętość wyrzutową oraz pojemność minutową serca,
• skład ciała,
• parametry restytucyjne (jak np. czas powrotu tętna do progu tlenowego)

Zdalne testy SET są tańsze, bardzo szybkie (zwłaszcza dla zespołów) i łatwiej dostępne. Znajdą zastosowanie wszędzie tam, gdzie jest problem lub brak możliwości przeprowadzenia klasycznych badań ergospirometrycznych.

Badania zdalne wykonują m.in. zespoły piłkarskie przebywające  na obozie zagranicznym, (zwłaszcza jak występują duże różnice temperatur w stosunku do badań zrealizowanych w domu). Lub u sportowców zmieniających strefę czasową co ma miejsce np. w tenisie.

Z testów SET z powodzeniem korzysta wiele zespołów piłkarskich jak Śląsk Wrocław, Zagłębie Lubin, KKS Kalisz, Huttnik Kraków, Barycz Sułów, Chrobry Głogów, Ślęza Wrocław i wiele innych.